موتورهای روتکس 912 ، 914 ، 916 Rotax engines
موتور روتاکس نقش مهمی در حوزه هوانوردی به ویژه در رده هواپیماهای سبک ورزشی و فوق سبک ایفا می کند. این موتورها که توسط BRP-Rotax، یک شرکت برجسته اتریشی توسعه یافتهاند، به دلیل قابلیت اطمینان، کارایی و طراحی خلاقانهشان شهرت گستردهای کسب کردهاند.
یکی از محصولات شاخص در صنعت هوانوردی، سری Rotax 912 است. این موتور چهار سیلندر و چهار زمانه به یکی از لوازم اصلی صنعت هواپیماهای سبک تبدیل شده است. سری Rotax 912 که به دلیل نسبت قدرت به وزن استثنایی خود شناخته شده است، با هوا و مایع خنک می شود و عملکرد بهینه را در عین حفظ کنترل دمای کارآمد ارائه می دهد. خلبانان از عملکرد روان و بهره وری سوخت قدردانی می کنند و آن را به گزینه ای محبوب برای کاربردهای مختلف هواپیماهای سبک تبدیل می کند.
سری Rotax 912 دارای ویژگی های پیشرفته ای مانند تزریق الکترونیکی سوخت، افزایش دقت تحویل سوخت و عملکرد کلی موتور است. این فناوری مدرن به عملکرد نرمتر، بهبود بهرهوری سوخت و کاهش آلایندهها کمک میکند و با فشار صنعت برای راهحلهای هوانوردی سازگارتر با محیطزیست همسو میشود.
مدل قابل توجه دیگر سری Rotax 914 است که شامل یک نوع توربوشارژ و خنک کننده داخلی است. این موتور برای ارائه قدرت ثابت در ارتفاعات بالاتر طراحی شده است و آن را برای هواپیماهایی که در مناطق کوهستانی کار می کنند یا به عملکرد برتر در سطوح پروازی بالا نیاز دارند، مناسب می کند.
تطبیق پذیری موتورهای روتاکس فراتر از هواپیماهای با بال ثابت است و شامل جایروکوپترها و سایر ماشین های آزمایشی پرواز می شود. سازگاری آنها با بدنه های مختلف هواپیما نشان دهنده برتری مهندسی است که مترادف با نام تجاری Rotax شده است.
تعمیر و نگهداری یکی از جنبه های حیاتی مالکیت هواپیما است و موتورهای روتاکس با در نظر گرفتن این موضوع طراحی شده اند. ساختار مدولار آنها بازرسی ها و تعمیرات معمولی را ساده می کند و زمان خرابی و هزینه های کلی مالکیت را کاهش می دهد. این رویکرد کاربر پسند به محبوبیت موتورهای Rotax در بین علاقه مندان به هوانوردی و خلبانان خصوصی کمک کرده است.
علاوه بر این، موتورهای Rotax با استانداردها و گواهینامه های هوانوردی دقیق مطابقت دارند و بالاترین سطح ایمنی و قابلیت اطمینان را تضمین می کنند. این موتورها تحت فرآیندهای آزمایش و اعتبارسنجی کامل قرار می گیرند تا نیازهای سختگیرانه مقامات هواپیمایی در سراسر جهان را برآورده کنند.
تعهد به نوآوری در توسعه مداوم مدلها و فناوریهای موتور جدید Rotax مشهود است. این شرکت در تحقیق و توسعه سرمایه گذاری می کند تا از روندهای صنعت جلوتر بماند و پیشرفت هایی را در خود جای دهد که عملکرد، بهره وری سوخت و پایداری زیست محیطی را افزایش می دهد.
در خاتمه، موتور روتاکس اثری محو نشدنی در مناظر هوانوردی، به ویژه در حوزه هواپیماهای سبک ورزشی و فوق سبک بر جای گذاشته است. ترکیبی از قابلیت اطمینان، کارایی و انطباق آن، آن را به گزینه ای ارجح برای خلبانانی تبدیل کرده است که به دنبال موتورهای با کارایی بالا با سابقه اثبات شده هستند. همانطور که صنعت هوانوردی به تکامل خود ادامه می دهد، Rotax همچنان در خط مقدم است و به پیشرفت فناوری هواپیماهای سبک کمک می کند و آینده ای روشن را برای علاقه مندان و حرفه ای ها تضمین می کند.
موتور 912 UL با 80 اسب بخار قدرت
موتور چهار زمانه پیستونی با چهار سیلندر
سبک ترین موتور در مجموعه موتورهای هواپیمای روتاکس
2 عدد کاربراتور
پمپ سوخت مکانیکی
احتراق الکترونیکی دوگانه
استارت برقی
گیربکس کاهش سرعت پروانه
عمر موتور : 2000 ساعت یا 15 سال
موتور با بهترین نسبت قدرت به وزن در کلاس خود .
موتور چهار زمانه پیستونی با چهار سیلندر مایع و هوا خنک
2 عدد کاربراتور
پمپ سوخت مکانیکی
احتراق دوگانه الکترونیکی
استارت برقی
گیربکس کاهش سرعت پروانه
سیستم ورودی هوا
موتور 4 زمانه کامل با سیستم مدیریت موتور
موتور پیستونی چهار زمانه با چهار سیلندر ، مایع و هوا خنک
تزریق سوخت الکترونیکی اضافی و احتراق
گیربکس کاهش سرعت EMS
استارت برقی
سیستم ورودی هوا
عمر مفید موتور 2000 ساعت یا 15 سال
موتور کم وزن با عملکرد عالی در ارتفاعات بالا.
موتور چهار زمانه پیستونی با چهار سیلندر ، مایع و هوا خنک
توربوشارژر
2 عدد کاربراتور
احتراق الکترونیکی دوگانه
استارت برقی
گیربکس کاهش سرعت پروانه
مجموعه پایه موتور
سیستم ورودی هوا
سیستم اگزوز
عمر مفید موتور : 2000 ساعت یا 15 سال
موتور دینامیک iS با بهترین نسبت قدرت به وزن.
موتور چهار زمانه پیستونی با چهار سیلندر ، مایع و هوا خنک
تزریق سوخت الکترونیکی و احتراق، حالت اکو
توربوشارژر، اگزوز استیل ضد زنگ
سیستم مدیریت موتور (EMS)
استارت برقی (12 یا 24 ولت)
گیربکس کاهش سرعت پروانه
سیستم ورودی هوا / اینترکولر
عمر مفید موتور : 1200 ساعت
حداکثر ارتفاع عملیاتی 23000 فوت
منبع تغذیه 24 ولت تا 800 وات
موتور iS پویا و توربوشارژ با بهترین نسبت قدرت به وزن و TBO 2000 ساعت.
موتور چهار زمانه پیستونی با چهار سیلندر ، مایع و هوا خنک
تزریق سوخت الکترونیکی و احتراق، حالت اکو
توربوشارژر، اگزوز استیل ضد زنگ
سیستم مدیریت موتور (EMS)
استارت برقی (12 یا 24 ولت)
گیربکس کاهش سرعت پروانه
اینترکولر
عمر مفید موتور 2000 ساعت
حداکثر ارتفاع عملیاتی 23000 فوت
اما طبق گفته خود کارخونه باید بنزین :
min. MON 85 RON 95* min. AKI 91*
یا
leaded, unleaded, AVGAS 100LL, Ethanol 10 باشه . که توی ایران همچین بنزین هایی نداریم .
روغن موتور باید همون روغن W 5-50 خود کارخونه روتکس باشه . و طبق دفترچه راهنمای هر موتور باید طبق ساعت کارکرد موتور عوض بشه .
البته روغن ایرانی مخصوص موتور های روتکس هم هست که تونسته مجوز های سازمان هواپیمایی کشوری رو بگیره اما فعلا گفتند که باید نصف زمانی که کارخونه برای روغن اصلی گفته از این روغن استفاده بشه . مثلا اگه روغن اصلی رو هر 100 ساعت یک بار باید عوض کنیم این روغن 50 ساعت یک بار باید عوض بشه . و در عمل هم این روغن تا حالا جوابگو بوده .
ولی فرقی که این روغن ها با روغن ماشین داره چیه ؟ موتور های روتکس روغن شون به غیر از خود موتور داخل گیر بکس هم میره و گیر بکس رو روغن کاری میکنه بخاطر همین روغن موتور باید دارای افزودنی های ضد سایش مخصوص چرخ دنده های گیر بکس رو هم داشته باشه بخاطر همین نمیتونیم از روغن ماشین هامون استفاده کنیم . و روغن این موتور ها فقط بخاطر یک افزودنی روغن خاص میشه .
تعریف روغن استاندارد :
روغن موتور هوانوردی فول سنتتیک XPS 5W-50 یک روغن موتور سفارشی منحصر به فرد است که به طور خاص برای موتورهای هواپیماهای Rotax با استفاده از MOGAS یا با AVGAS سرب دار و بدون سرب طراحی شده است.
بهترین بهتر شده است
هنگامی که موتور هواپیمای روتاکس خود را روشن می کنید، باید بدانید که تجهیزات شما دارای بهترین مایع موجود در رگ های خود هستند. هر چرخش پایه بسیار مهم است که بتوان آن را به سیالات زیر همتراز کرد. روغن موتور هوانوردی XPS Full Synthetic 5W-50 به طور خاص برای موتورهای هواپیمای Rotax برای بهترین عملکرد، قابلیت اطمینان و ایمنی طراحی شده است. در طول دو سال توسعه، چهل نوع آزمایش شده از مایعات، بیش از 20000 گالن سوخت هوانوردی و بیش از 12 آزمایش موتور سوختنی منجر به فرمول نهایی شد. ما این زمان و تلاش را صرف کردیم تا اطمینان حاصل کنیم که دیگر نگران دوام و قابلیت اطمینان مورد نیاز روغن موتور نباشید.
توجه: این روغن فقط برای استفاده با طیف مشخصی از انواع موتور هواپیما ROTAX® آزمایش و عرضه می شود. برای اطلاعات بیشتر از نوع روغنی که باید برای نوع موتور خود استفاده کنید، به دستورالعمل خدمات مربوطه فعلی ما مراجعه کنید SI-915 i-001, SI-916 i-001, SI-914-019, SI-912-016, SI-912 i -001 انتخاب سیالات عامل مناسب برای موتور Rotax نوع 916 i (سری)، 915 i (سری)، 912 i (سری)، 912 و 914 (سری).
برای دانلود کاتالوگ روغن استاندارد اینجا کلیک کنید .
مدل 80 اسب بخار 912 Ul : قیمتش 17900 دلار هست
مدل 100 اسب بخار ULS 912 : قیمتش 21380 دلار هست .
مدل 100 اسب بخار انژکتور 912 IS : قیمتش 26471 دلار هست .
مدل 115 اسب بخار 914 Ul : قیمتش 37000 دلار هست .
مدل 141 اسب بخار 915 IS : قیمت 41550 دلار هست .
مدل 160 اسب بخار 916 IS : قیمت 49500 دلار داره .
البته توی ایران قیمت این موتور ها بستگی به اینکه با دلار چقدر حساب کنند و... داره
و اما درباره موتور های دست دوم : از اونجایی که این موتور ها مصرفی هستند و یک عمر مفید دارن . مثلا وقتی موتور به 2000 ساعت کار برسه دیگه عمرش تموم شده یا 15 سال از اولین باری که موتور استارت میخوره بگذره باز هم عمر موتور به دلیل پدیده خستگی قطعات و دلایل دیگه تموم میشه و عملا اون موتور ضایعات حساب میشه .
بخاطر همین قیمت موتور های روتکس دست دوم رابطه مستقیم با ساعت کارکرد و عمر باقی مونده کلندری داره . حتی موقع خرید هواپیما های دست دوم هم به این نکته خیلی توجه میشه .
برای موتور های کاربراتور عیب یابی نیازمند تجربه و مهارت نفر فنی داره و اینکه اون عیب اصلا چی باشه ؟
ضمنا خود کارخونه برای هر موتور دفترچه راهنمای فنی ارائه داده که مهندس مکانیک باید طبق همون دفترچه موتور رو عیب یابی کنه .
اما برای موتور های انژکتور دیاگ B.U.D.S رو خود شرکت روتکس ارائه داده که میتونیم ازش استفاده کنیم .
شرکت مهتابال آسمان آبی با صلاحیت فنی B2 & C7
شرکت فرا سپهر ایرانیان با صلاحیت فنی A2 & C5
آکادمی معراج با صلاحیت فنی A2
خدمات ویژه با صلاحیت A2 & C5 & C16
هما با صلاحیت A2
ضمنا تمامی شرکت هایی که خدمات آموزشی فوق سبک ارائه میکنند حتما یک نفر فنی صلاحیت دار استخدام کردن که میتونه کار های شما رو هم انجام بده .
شاید کسی باشه که بتونه ساعت کارکرد موتور هواپیما رو کم کنه چه از روی پنل نشانگر اون و چه از داخل کامپیوتر موتور .
اما هواپیما هر بار که استارت میخوره و کار میکنه ساعت دقیق روشن شدن موتور ، تایم پرواز و ساعت خاموش شدن موتور باید توی دفترچه OP1 هواپیما و ATL اون مرکز ، لاگ بوک خلبان ، سیستم حسابداری فرودگاه ها و... ثبت بشه
تمام مدارک بالا باید با همدیگه همخوانی داشته باشه و توسط سازمان ، بیمه ، نفر فنی ، خلبانای دیگه ، اون کسی که سیافه هواپیما رو میده بهتون (سیافه شبیه معاینه فنی ماشینه ) و... چک میشه .
و عملا کم کردن ساعت موتور هواپیما غیر ممکنه ، پس با خیال راحت هر هواپیمایی که دوس دارید رو بخرید ....
1. دوره آشنایی
مخاطبین هدف: خلبانان، سازندگان بدنه ، مدیران و مالکان
محتوا: دانش اولیه موتورهای Rotax هواپیما و اطلاعات مربوط به سیستم های مختلف، نیازهای عملیات موتور و تعمیر و نگهداری.
2. دوره خدمات
مخاطبان: مالکان و تکنسین ها
محتوا: برای اکثر نیازهای تکنسین ها محبوب ترین است، خدمات و بازرسی را تا سطح 100 ساعت یا سالانه پوشش می دهد.
3. دوره تعمیر و نگهداری
مخاطبان هدف: مدارس پرواز، OEMها و FBOها باید تکنسین هایی در این سطح داشته باشند.
محتوا: تکنسین ها یاد می گیرند که به مسائل مربوط به سطح نگهداری رسیدگی کنند و قطعات را جایگزین کنند.
4. دوره تعمیر و نگهداری سنگین
مخاطبان: پرسنل تعمیر و نگهداری
محتوا: بررسی عمیق برای کارکنان تعمیر و نگهداری مجرب، که موضوعاتی را در بر می گیرد، از تخریب عملی گرفته تا بازرسی و مونتاژ مجدد قطعات.
5. دوره تعمیرات اساسی
مخاطبان هدف: این دوره با امکانات و الزامات سطح آموزشی فقط دعوت نامه است
محتوا: دوره تخصصی برای تعمیق دانش مورد نیاز برای تعمیرات اساسی موتورهای روتاکس و اجزای آن.
برای فراگرفتن این دوره های آموزشی میتونید با شرکت هایی که در بالا گفتیم تماس بگیرید .
فقط توی ایران هست که مکانیک های عزیز مراحل تعمیر رو بصورت حفظ انجام میدن یا میگه دستم خودش تورک متر هست . ولی در هوانوردی و تمام دنیا نفر فنی حتما با استفاده از کتاب و مرحله به مرحله مراحل تعمیر رو انجام میده ، در زیر فایل های تعمیر و نگهداری موتور روتکس 912 رو براتون قرار دادیم خیلی ساده و مرحله به مرحله آموزش میده و میگه چطور تعمیر کنید . فقط کافیه یکم زبان بلد باشین .
Operator's Manual(912 A, 912 F, 912 S, 912 UL, 912 ULS) دانلود
Installation Manual( 912 A, 912 F, 912 S, 912 UL, 912 ULS, 912 ULSFR) دانلود
(Line Maintenance) 912 Series
(Heavy Maintenance)
912 and 914 Series
دانلود Installation Manual 914
(Line Maintenance) 914
کتاب فنی پیشرفته Heavy این موتور و قطعات ایزوله دقیقا همون دوتا فایل آخر موتور 912 هستند . و فرقی نمیکنه .
آپلیکیشن توربو شارژر کنترل یونیت 914 Turbo Control Unit (TCU) Software 32 Bit
اپلیکیشن توربو شارژر کنترل یونیت 914 Turbo Control Unit (TCU) Software 64 Bit